– archiwalna biblioteka cyfrowa
Magierscy. Fotografowie z Lublina
Dziewiąta publikacja z serii wydawniczej Narodowego Archiwum Cyfrowego, autorstwa Olgi Nasińskiej i Łukasza Karolewskiego, stanowi cenny zapis spuścizny znakomitych fotografów z Lublina – Stanisława i Jana Magierskich, ojca i syna. Przekazane do Narodowego Archiwum Cyfrowego w 2019 roku przez Jana Magierskiego zdjęcia weszły w skład nowo utworzonego zespołu nr 152 – Archiwum Fotograficznego Stanisława Magierskiego oraz zespołu nr 153 – Archiwum Fotograficznego Jana Magierskiego.
Album przenosi czytelnika przez różne etapy życia rodziny Magierskich – od fascynacji fotografią i aktywnego udziału w życiu społeczno-kulturalnym Lublina przed wojną, przez heroiczną działalność konspiracyjną i dokumentację zbrodni wojennych, po trudne lata represji i utratę stabilności życiowej w okresie powojennym. To nie tylko zbiór fotografii, ale także historia życia i twórczości wyjątkowej rodziny, której losy splatają się z burzliwą historią Polski. W fotografiach Jana Magierskiego dostrzec można wyjątkową wrażliwość na piękno natury. Jego prace zostały docenione na ponad 60 wystawach monograficznych i zbiorowych zarówno w kraju, jak i za granicą. Jan Magierski zdobył wiele prestiżowych nagród, w tym FIAP 1992 w Barcelonie oraz Memorial Maria Luisa w Infiesto w 2002 roku za serię fotografii zatytułowaną “Noc Polarna”.
New York, New York. Fotografie Czesława Czaplińskiego z Narodowego Archiwum Cyfrowego
Publikacja zawiera ponad 50 zdjęć wybitnego fotografa Czesława Czaplińskiego, które zostały zaprezentowane w dużym formacie podczas wystawy w Galerii Plenerowej Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie w maju 2023 r. Spuścizna fotograficzna tego artysty jest systematycznie przekazywana do Narodowego Archiwum Cyfrowego. Czesław Czapliński jest nie tylko uznanym fotografem, ale także niezwykle utalentowanym dokumentalistą, który zatrzymał chwile z życia Nowego Jorku na swoich zdjęciach.
Stolica Rassalskiego
Ósma publikacja z serii wydawniczej Narodowego Archiwum Cyfrowego została poświęcona dorobkowi fotograficznemu Stefana Rassalskiego. Obejmuje ona przede wszystkim zdjęcia stolicy zrujnowanej po powstaniu warszawskim oraz fotografie dokumentujące czas odbudowy.
Artysta malarz i grafik, historyk sztuki, redaktor, publicysta – tak o Stefanie Rassalskim pisano w zapowiedziach jego wystaw oraz recenzjach, które pojawiały się w „Kurierze Polskim”, „Tygodniku Kulturalnym” czy „Expressie Wieczornym”. Podczas okupacji był współorganizatorem konspiracyjnego laboratorium fotograficznego, które powstało w 1940 roku w podziemiach Zakładu Fizyki Politechniki Warszawskiej. W czasie powstania warszawskiego służył jako dowódca plutonu Wojskowej Służby Ochrony Powstania w rejonie Politechniki Warszawskiej. Dokumentował sceny z powstańczego życia. Po wojnie jego dorobek obejmuje zdjęcia zniszczonej stolicy oraz czas odbudowy.
W albumie zaprezentowany został wybór kilkuset zdjęć z archiwum fotograficznego Stefana Rassalskiego. Uzupełniają go dwa teksty: artykuł Grzegorza Miki, architekta i varsavianisty, który porusza temat zniszczenia i odbudowy stolicy oraz zapis rozmowy z Łukaszem Karolewskim, kustoszem w Narodowym Archiwum Cyfrowym, który opracował spuściznę Stefana Rassalskiego.
Wojciech Tuszko – fotograf
Siódmy album wydany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe poświęcony jest twórczości Wojciecha Tuszko, znanego chemika i teoretyka fotografii, który przez kilkadziesiąt lat był również czynnym fotografem, dokumentującym życie codzienne i rodzinne, świat nauki oraz piękno polskiej przyrody. Na scenie artystycznej Wojciech Tuszko oficjalnie debiutował dopiero w 2016 roku, w wieku dziewięćdziesięciu czterech lat. Wkrótce potem przekazał swoje archiwum fotograficzne, liczące ponad 60 tysięcy zdjęć, do zasobu NAC.
W tym wyjątkowym albumie prezentowany jest wybór kilkuset zdjęć z archiwum fotograficznego Wojciecha Tuszko. Przeplatają się one z wywiadami, które z twórcą przeprowadził jego wnuk – Feliks Tuszko, socjolog sztuki, publicysta i kurator. Całość składa się na niezwykle szczerą, poruszającą i dowcipną opowieść o życiu człowieka, którego podręczniki do fotografii do dziś służą zarówno pasjonatom, jaki i profesjonalistom.
100 x 100
Szósty album wydany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. Album jedyny w swoim rodzaju, ponieważ współtworzony przez internautów z Polski i świata, którzy wybrali 100 zdjęć z zasobu NAC, które znalazły się w albumie.
Od 12 lutego do 22 kwietnia 2018 roku, na facebookowym profilu Narodowego Archiwum Cyfrowego, użytkownicy wybierali najciekawsze fotografie z zasobu NAC z okresu II RP. Łącznie internauci wytypowali 100 zdjęć prezentowanych w 10 rozdziałach: Życie codzienne, Krajobraz, Kultura, Przemysł, Sport, Polityka, Obyczaje, Dzieci i młodzież, Wojsko oraz Nauka.
Projekt 100×100 uzyskał Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, a także Patronat Honorowy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Album powstał w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości dzięki wsparciu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Pułkownik Józef Hartman
Piąty album monograficzny wydany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe oraz Fundację im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK. Partnerem strategicznym projektu jest Militaria.pl
Album autorstwa Katarzyny Brąkowskiej i Łukasza Karolewskiego poświęcony jest postaci pułkownika Józefa Hartmana, który zasłynął jako adiutant prezydenta Ignacego Mościckiego, a w czasie II wojny światowej stał się ikoną cichociemnych. Postaci wyjątkowej, uosobieniu wszystkiego, co najlepsze i najszlachetniejsze z odchodzącego pokolenia Polski międzywojennej – Zawiszy Czarnemu swoich czasów, który zaskarbił sobie szacunek i przyjaźń nie tylko Polaków, lecz także Anglików.
Materiał archiwalny wykorzystany w tym albumie pochodzi z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowego w Kielcach, Centralnego Archiwum Wojskowego, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie, Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum Zakonu Paulinów na Jasnej Górze. Ponadto unikatowe zdjęcia ze zbiorów rodzinnych udostępniła rodzina oraz przyjaciele pułkownika Hartmana.
Album powstał w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości: “Niepodległa”.
Niepodległa Poddębskiego
Kolejny, czwarty już, monograficzny album wydany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe. Henryk Poddębski (1890-1945) był jednym z najznakomitszych fotografów II RP, przedstawicielem tzw. fotografii krajoznawczej i wieloletnim członkiem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Fotografował we wszystkich województwach odrodzonej Rzeczypospolitej, dokumentując architekturę, krajobrazy i życie codzienne Polski po 123 latach niewoli.
Album powstał w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, a honorowy patronat nad wydawnictwem objął Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński.
Narcyz Witczak-Witaczyński
Trzeci monograficzny album z serii Narodowego Archiwum Cyfrowego. Narcyz Witczak-Witaczyński (1898-1943), fotograf, chorąży kawalerii Wojska Polskiego. Dokumentował codzienne życie kawalerii, był jednym z fotografów Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Obejrzyj w przeglądarce
Wydanie albumu zrealizowane dzięki dofinansowaniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
PRL Grażyny Rutowskiej
Drugi monograficzny album wydany przez NAC. Grażyna Rutowska (1946–2002), była dziennikarką i fotoreporterką pracującą w redakcjach „Dziennika Ludowego” i „Zielonego Sztandaru, jej zdjęcia są doskonałym świadectwem dynamiki przemian cywilizacyjnych i ewolucji życia społeczeństwa w PRL
Obejrzyj w przeglądarce
Wydanie albumu zrealizowane dzięki dofinansowaniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Warszawa Siemaszki
Jest to pierwszy monograficzny album Zbyszka Siemaszki, doskonałego fotografa, którego zdjęcia przechowywane są w Narodowym Archiwum Cyfrowym. Publikacja wydana zarówno w tradycyjnej, jak i elektronicznej formie.
Obejrzyj w przeglądarce
Wydanie albumu zrealizowane dzięki dofinansowaniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Archwistyka
Anna Sobczak “Między tradycyjnym a wirtualnym archiwum”
Publikacja przybliża czytelnikom zagadnienia związane ze współczesną archiwistyką cyfrową, takie jak: komputeryzacja, standaryzacja, digitalizacja, wirtualne archiwum. Została opracowana w oparciu o rozprawę doktorską Anny Sobczak, która zebrała potężny materiał faktograficzny dotyczący powstawania cyfrowych archiwów w Niemczech. Książka dostępna jest na stronach Narodowego Archiwum Cyfrowego i w dobrych bibliotekach cyfrowych.
“Publikacja plasuje się wśród 25% najlepszych opracowań z tego zakresu wydanych w ostatnich latach.” dr hab. Waldemar Chorążyczewski
“Narodowe Archiwum Cyfrowe. Wizja, projekt, ludzie.”
Książka podsumowuje pierwsze lata działalności i początki archiwistyki cyfrowej w Polsce. Mamy nadzieję, że publikacja przybliży naszym użytkownikom niezwykle ważne miejsce digitalizacji i tworzenia zasobów cyfrowych w budowaniu nowoczesnej Polski.
Zgodnie z naszą filozofią książka jest dostępna na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne bez utworów zależnych 3.0.
“EAD_PL. Międzynarodowy standard zapisu informacji o zasobie archiwalnym”
Encoded Archival Description to standard opisu przede wszystkim inwentarzy archiwalnych. Rozwijany w Stanach Zjednoczonych od 1993 r. i stosowany między innymi przez archiwa amerykańskie oraz europejskie.
Przygotowana przez Narodowe Archiwum Cyfrowe jest polskojęzyczną wersja tego najpopularnego na świecie standardów zapisu informacji o archiwaliach.
Publikacja ta ma szczególne znaczenie dla rozwoju archiwistyki cyfrowej w Polsce.
“Fotografie Narodowego Archiwum Cyfrowego. Wydarzenia, osobistości, zjawiska”
Ulotka przedstawia wybrane fotografie z zasobu NAC, które obrazują następujące tematy: polityka, II wojna światowa, społeczeństwo, judaika, osobistości, architektura, kultura i sztuka, technika.
“Zarys historii Archiwum Dokumentacji Mechanicznej/Narodowego Archiwum Cyfrowego”
Artykuł Filipa Kwiatka, ówczesnego kierownika Oddziału Fotografii NAC, poświęcony dziejom i działalności ADM, które 8 marca 2008 roku zostało przekształcone w NAC.
“Archiwistyka cyfrowa: ponad 146 tysięcy zdjęć on-line. Ponad 83 miliony w kieszeniach Polaków.”
Narodowe Archiwum Cyfrowe oszacowało, jakie korzyści finansowe płyną z digitalizacji dziedzictwa archiwalnego i tworzenia archiwów cyfrowych. Kwota 83 milionów złotych wskazuje wielkość bariery, jaką stwarza dostęp do zasobów archiwalnych w sposób tradycyjny, a także stanowi ważny wskaźnik do oceny wsparcia rozwoju kapitału społecznego w Polsce poprzez digitalizację i udostępnienie dziedzictwa kulturowego online.